Karıncalar Nasıl İletişim Kurar?

 

Karıncalar, çok küçük böcekler olmalarına rağmen son derece organize ve sosyal canlılardır. Bu minik yaratıkların nasıl bu kadar sosyal olabildiklerini ve bu kadar karışık işleri nasıl yürüttükleri bilim adamlarının çok ilgisini çekmiştir. Karıncaların kendi aralarındaki iletişim ağı çok ilginç olmakla birlikte nasıl iletişim kurdukları henüz tam netlik kazanmamıştır. Bir takım kimyasallar salgılayarak veya sesli sinyaller oluşturarak kendi aralarında çok güçlü bir iletişim ağı kurmuşlardır. Karıncaların nasıl iletişim kurduklarına detaylı bir şekilde değinelim.

Kimyasal İletişim: Feromonlar

Genellikle Feromon adı verilen bir kimyasal salgılayarak iletişim kurarlar. Bu kimyasal madde çevreye bir tür sinyal yayar ve bu sinyal diğer karıncalar tarafından algılanır ve anlaşılır. Bu kimyasalın yaydığı sinyalleri anlayabilmek için antenlerini kullanırlar. Her bir mesajın kendine ait bir feromon salgısı vardır. Bu şekilde kendi aralarında iletişim kurarak anlaşırlar. Şimdi feromon çeşitlerine bakalım.

1. Yiyecek Bulma: Herhangi bir işçi karınca bir yiyecek bulduğunda önce bu yiyeceğin miktarını ölçer ve diğer karıncaların olduğu yere geri döner. Geri dönerken yolda feromon isimli kimyasal salgı bırakır. Yiyeceğin büyüklüğüne bağlı olarak ne kadar kimyasal salgı bırakması gerektiğini bilir. Bu yüzden yiyeceğin olduğu yere ne kadar karıncanın gideceği anlaşılmış olur. Yani bir çekirdek bulduğunda oraya binlerce karınca çağrılmaz. tamamen yiyeceğin hacmine göre feromon salgılanır ve feromon kimyasalının olay yerinde ne kadar yiyecek olduğunu ve yiyeceğin nerede olduğunu belirlemek içindir. Diğer karıncalar feromon kimyasalını takip ederek yiyeceğin olduğu yere giderler. Ayrıca geriye dönen her karınca yiyeceğin orada hala olduğunu belirtmesi için onlarda dönerken feromon kimyasalı bırakarak iz bırakırlar. Bu döngü yiyecek bitene kadar devam eder.

2. Tehlike ve Savunma: Karıncalar herhangi bir tehlike ile karşılaştıklarında hepsi topyekün savaşırlar ve kendilerini ve kolonilerini muhafaza ederler. Herhangi bir karınca bir tehditle karşılaştığı zaman feromon kimyasalı salgılar. Bu feromon salgısı bu sefer yiyecek için değildir. Diğer koloni üyeleri bunun bir yiyecek salgısı olmadığını antenlerine gelen sinyaller sayesinde anlarlar ve tehlikenin olduğu yere hızlıca akın ederler. Daha önceden belirledikleri koloni stratejileri devreye girer ve bir harp başlar. Savaş bitene kadar tüm karıncalar oraya akın etmeye devam eder. 

3. Sosyal Yapı: Karıncaların çok sosyal yaratıklar olduğunu söylemiştim. Evet karıncalar gerçekten de çok sosyal böceklerdir. Her karınca grubunun kolonideki statüsü farlıdır.  Karınca kolonilerinde üç farklı statü bulunmaktadır. Bunların ilki işçi karıncalardır. Koloniyi besleme görevi bu karıncaların görevleri arasındadır. Sürekli yiyecek taşırlar ve yiyecek feromonları salgılarlar. Diğer koloni üyemiz ise asker karıncalardır. Asker karıncalar, kolinin savunmasını sağlarlar. Karınca kolonisi herhangi bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığında asker karıncalar hemen tehlike feromonları salgılar ve tüm asker karıncalar birlik halinde tehlikenin olduğu yerde toplanırlar. Tehlikeyi bertaraf edene kadar savaş devam eder. Karıncalar, kolonileri'ni savunma konusunda gerçekten çok başarılıdırlar. Savaştan asla geri durmazlar. Saldıran düşman ne kadar güçlü olursa olsun mutlaka saldırırlar. Diğer koloni üyemiz ise kraliçe karıncalardır. Bu karıncalar sürekli yeni larva doğururlar. Tek görevleri var oda kolonideki karınca sayısını artırmaktır. 

Dokunsal İletişim: Antenlerle Etkileşim

Karıncalar, sadece feromon kimyasalı salgılayarak haberleşmezler. Antenlerini temas ettirerek de birbirlerine bilgi aktarımı yapabilirler. Bu yöntemi daha çok işçi karıncalar kullanmaktadır.

Sesli İletişim: Stridülasyon

Bilim insanlarının dahi ilgisini çeken bu yöntem. Tam olarak hala nasıl çalıştığı anlaşılamamıştır. Karıncalar, bazı organlarını birbirine temas ettirir ve bu şekilde bir titreşim meydana gelir. Bu titreşimi, karıncalar antenleri vasıtasıyla algılar ve titreşimdeki mesajları çözerler. Gelen titreşim mesajı bir yiyecek konumu da olabilir ya da bir saldırı haberi de olabilir. İşte karıncaların haberleşme ağları o kadar geniştir ki tam olarak anlamak mümkün değil.

Koloni İçi İşbirliği ve İletişimin Önemi

Karıncaların bu muhteşem haberleşme sistemlerinin yanında koloni içerisinde bir iş birliği içerisindeler. Her karıncanın kendine ait bir görevi vardır ve bu görevi sosyal sorumluluk gibi üstlenirler. Her karıncanın ayrı bir görevi olmasına rağmen larva bakımı, kraliçelere hizmet gibi ortak işler hep beraber yapılır.

Sonuç

Karıncaların kurmuş oldukları bu muhteşem iletişim ağı gerçekten de insanın ağzını açık bırakacak kadar şahanedir. Bu küçük böceklerden insanların ders çıkarması gereken çok şey vardır. Özellikle antenleriyle yaptıkları iletişimi çözebilmek insanların iletişimine çok büyük katkılar sağlayabilir. Bu sofistike hayvanlar, her ne kadar küçük olsalar da dünyanın en sosyal hayvanları arasında yer alır.

Bu makaleyi beğendiyseniz paylaşarak destek olmayı unutmayın.